Der Genitiv – przypadek jako przyczepka

Genitiv używany jest coraz rzadziej. A szkoda!

Przypadek Genitiv używa się w celu określenia właściciela danej rzeczy, powinowactwa, zależności etc. Można go zastąpić zaimkiem dzierżawczym – mój, jego, nasz itp. albo – co zdarza się coraz częściej – konstrukcją von + [D]. (Np. Das ist ein Freund von mir.)

Genitiv jest więc „przyczepiony” do innego rzeczownika – tak jak wagony do lokomotywy, ale zdarzają się czasowniki wymagające użycia  samego Genitiv’u np.  bedürfen (potrzebować), gedenken (wspominać), sich erfreuen (cieszyć się np. sławą), sich annehmen (opiekować się, troszczyć)
Ich bedarf deiner Hilfe (Ich brauche deine Hilfe).
Ich gedenke der Toten. (Ich denke an die Toten )
oraz  w przypadku czasowników wymagających nazwania obiektu danej czynności z użyciem  [A] wraz z nazwaniem danej czynności. [G] (najczęściej słownictwo wykorzystywane w sądownictwie) .
Wyjaśniam na przykładzie
Man klagt ihn [A] des Mordes [G] an. – Jest oskarżony o zamordowanie (kogoś).
Przykłady czasowników :
verdächtigen (podejrzewać), überführen  (udowodnić),  anklagen (oskarżyć), beschuldigen (obwiniać), bezichtigen  (posądzać)
(w celu łatwiejszego zapamiętania tych czasowników można wymyślić kryminalną historyjkę)
Man verdächtigt ihn der Tat.
Man überführt ihn des Diebstahles.
Man klagt ihn des Mordes an.
Man beschuldigt ihn des Banküberfalls.
Man bezichtigt ihn einer Affäre mit einer Schauspielerin.

Dla fanów Genitiv’u gorąco polecam link

 https://verben.texttheater.net/Rettet_des_Genitivs!

Na tej stronie można znaleźć listę czasowników, przysłówków i przymiotników używanych z Genitiv’em z przykładami oraz – co ciekawe – często z podaniem dzieł literackich, gdzie użyto tych konstrukcji.

Jak tworzymy Genitiv?

To proste! Wystarczy zadać pytanie wessen? (czyj, czyja, czyje itp) , i mamy (przez analogię z [N], [A], [D] odpowiedź. Z dwóch pytań w [N] zostało jedno, a więc der i das zamienią się w des+s (końcówka do rzeczownika)

N] wer? was?         de                        die                                   da                                         die

[G] wessen?         des+                                                            des+s

A co z rodzajem żeńskim? Pomoże nam [D]!

Czasownik – gehören (należeć do kogoś) łączy się z [D].

Das Buch gehört der Schwester. [D]
Das ist das Buch der Schwester. [G]
Das Haus gehört der Tante. [D]
Das ist das Haus der Tante. [G]

Rodzajnik die w [N] zamieni się na der w [D] i [G], to samo stanie się z rodzajnikiem die w liczbie mnogiej.

 [N] wer? was?         de                        die                                   da                                         die

[G] wessen?            des+s                     der                                   des+s                                     der

Proponuję zapamiętać tylko

des+s,der –  następnie kopiuj/wklej  –  des+s, der

albo jeszcze krócej…

ssr, ssr,

Skrót może nie brzmi za elegancko, ale za to jest łatwy do zapamiętania 🙂