Regeln für das Genus
Rodzaj nijaki to trzeci z możliwych rodzajów. O rodzaju męskim pisałam tu, a rzeczowniki rodzaju żeńskiego przedstawiłam tu.
Bezeichnungen für Wortarten sind oft neutral
Określenia części mowy i zdania są często rodzaju nijakiego, a przykłady przytoczyłam poniżej, są to:
das Adjektiv, Adverb, Pronomen, Verb, Substantiv aber: der Artikel, die Präposition
Bezeichnungen für physikalische und theoretische Einheiten sind oft neutral
Określenia na jednostki fizyczne i teoretyczne są często rodzaju nijakiego, co można prześledzić na przykładach:
das Gramm, Kilo, Ohm, Pfund, Volt, Watt, aber: die Tonne, der Zentner, der/das Liter, der/das Meter
Bezeichnungen für chemische Elemente und Metalle sind meist neutral
Określenia chemicznych pierwiastków, oraz metali należą najczęściej do rodzaju nijakiego, co widać:
das Salz, Zink, Eisen, Gold, Kupfer, Jod, Silber, Blei, aber: der Stahl, die Bronze, der Sauerstoff
Bezeichnungen für Sprachen
Języki są rodzaju nijakiego (das Deutsche/Polnische/Russische), co łatwo zapamiętać ucząc się następującego zwrotu:
Ich übersetze aus dem Deutschen ins Polnische/Englische/Russische
Substantive auf – tum sind meist neutral
Rzeczowniki kończące się na -tum są najczęściej neutralne. A więc:
das Altertum, Fürstentum, aber der Reichtum, der Irrtum
Substntivierte Infinitive (bilden keinen Plural)
Rzeczowniki powstałe od czasowników (nie tworzą liczby mnogiej) są proste do utworzenia i zapamiętania:
das Essen, Vertrauen, Schreiben, Bedauern, Benehmen, Verhalten
Bezeichnungen für Kinder und junge Tiere
Określenia dzieci i młode zwierzęta – das Lamm, Schaf, Kind, Baby usw.
Wörter auf -chen und -lein
Zdrobnienia – słowa kończące się na -chen i -lein.
das Mädchen, Gretchen, Fräulein, Schätzchen
Kollektiva
das Besteck, Obst, Gedeck, Gemüse,
Fremdwörter auf -(m)ent und -um
Słowa obcego pochodzenia kończące się na –(m)ent albo -um. Oto przykłady
das Dokument, Sortiment, Studium, aber der/das Moment, der Konsument
Substantive auf -nis sind oft neutral, einige sind feminin
Rzeczowniki kończące się na -nis są często rodzaju nijakiego, niektóre są jednak rodzaju żeńskiego (patrz tu)
das Geheimnis, Zeugnis, Verzeichnis, Ergebnis, Ereignis, Erlebnis, aber die Wildnis, Erkenntnis, Erlaubnis, Finsternis, Kenntnis
Endungen -al, -ar, -at, -ent, -ett, -il, -iv, -nis
das Lineal, Exemplar, Fabrikat, Dokument, Skelett, Ventil, Motiv, Zeugnis
Końcówka -ar może świadczyć o rodzaju nijakim, ale uwaga na wyjątki 🙂
der Basar, Bibliothekar, Kommentar, Kommissar, Notar
Ländernamen ohne Artikel
Nazwa krajów używana bez rodzajnika jest rodzaju nijakiego. Istnieją kraje posiadające rodzajnik der/die Sing/Pl. Skróconą listę tych państw znajdziesz tu.